وداها به انحاء مختلف، تقسیمبندی شدهاند. کلّیترین تقسیمات بر طبق موضوع است که به کَرمَهکانده (Karmakanda) و جَنانَهکانده (Jananakanda) مشهور است. اوّلی در ارتباط با کَرمَه – عمل عبادی، قربانی و ... – است که هدف از آن کسب خوشبختی مادّی در اینجا، در روی زمین و کسب سعادت پس از مرگ در آسمان است. دوّمی مربوط به معرفت است که از طریق آن، فرد از جهل رها شده و قادر به شناخت والاترین نیکی میشود.
در پورانهها بیان شده که برهما به ویاسه دستور داد تا وداها را تألیف کند. شهرت ویاسه به تألیف مهابهارته بود که بهگودگیتا بخشی از آن را تشکیل میدهد .ویاسه در زمان جنگ کوروکشتره میزیست. این قدّیس و شاعر بزرگ چنانکه که سنّت بود، با کمکهای شاگردش، وداها را در چهار کتاب یعنی ریگ، یَجور، سامَه و آثَروَه مرتب کرد. بنابراین او دستهبندیکننده وداها بود نه مؤلف آنها. وداها قرون بسیار پیش از زمان او شناخته شده بود و دستورات آنها اساس کل تفکّر فلسفی هندو و همه تشکیلات براهمنی بود. اما متون به شکل نظاممندی موجود نبود. آنها را خدا بر مردان مقدّس معیّنی در گذشته دور وحی کرده بود که اذهان خویش را با تمرین دیسیپلینهای معنوی چون خویشتنداری و تمرکز تطهیر کرده بودند. این معلّمان بزرگ به ریشیها مشهور شدند. وداها از مردان و هم زنان در بین ریشیها نام میبردند.
ویاسه ریگودا را با گردآوری ریکها (Riks) تدوین کرد. او سامهودا را از سامنها و یجورودا را از یجوها تصنیف کرد. ریگودا که میتوان آن را کتاب سرودها نامید، برای ملودیهای خاص تنظیم شده است. سامهودا ارزش مستقلی ندارد؛ چراکه عمدتاً شامل قطعاتی از ریگودا است. ترتیب ابیات آن صرفاً با توجّه به مکان و کاربرد آنها در قربانی سومه است. یجورودا علاوه بر ابیاتی که برگرفته از ریگودا است، شامل بسیاری فرمولهای منثور اصیل است که میتوان ادعیه قربانی نامید.آثروهودا مشتمل بر طبقه خاصی از متون ودایی مشهور به چندهها است. اینها با افسونها، طلسمها و وظایف شاهانه و همینطور به حقایق معنوی مرتبطاند. علماء غربی گاه این گلچین را جدا از وداها میشناسند، اما طبق دیدگاه هندوان قطعاً متعلق به وداها است.
نام ترایی Trayi یا تریاد Triad که اغلب برای دلالت بر وداها به کار میرود، نشانگر ریگودا، سامهودا و یجورودا است و آثروهودا از تریاد مستثنی میشود؛ چون کاربردی در اعمال قربانی ندارد. با این حال یکی از چهار روحانی ناظر در همه قربانیهای ودایی باید در چَندهها تبحّری میداشتند.
بخش اول :درآمد کلی بر اوپه نیشدها
بخش دوم :بحث برهمن در اوپه نیشدها
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
علوم انسانی |
دین
دین |